Σύμφωνα με την μυθολογία ο Μίνως ήταν ο ένας από τους τρεις γιούς που η Ευρώπη χάρισε στον Δία μετά την απαγωγή της από την Φοινίκη και την ένωσή τους στην Γόρτυνα της Κρήτης. Ο Μίνως ήταν, βασιλιάς της Κρήτης και ανώτατος δικαστής. Είχε έδρα την Κνωσό όπου οικοδομήθηκε μέγα ανάκτορο, ίσως ο μυθολογικός Λαβύρινθος. Η λέξη Μίνως είναι προελληνική. Ίσως σήμαινε αρμοδιότητες, ιδιότητες. Ίσως ως τίτλος είχε στην προϊστορική Κρητική κοινωνία, την χρήση που είχε το όνομα Φαραώ για τους Αιγυπτίους. Έζησαν πολλοί Μίνωες στην Κνωσό, και το ανάκτορο ή έδρα των Μινώων, ήταν διοικητικό, θρησκευτικό, οικονομικό και κοινωνικό κέντρο της Προϊστορικής Κρήτης.

Εκ του ονόματος Μίνως, παράγονται οι εκφράσεις: Μινωική εποχή 2600-1450 π.Χ., Μινωικός πολιτισμός, Μινωικές τέχνες, Μινωική αρχιτεκτονική, Μινωικά ανάκτορα, πόλεις, επαύλεις κ.α. Ο Μινωικός πολιτισμός, αναπτύχθηκε στην Κρήτη και χαρακτηρίζεται ως ο αρχαιότερος, λαμπρότερος και τελειότερος προϊστορικός πολιτισμός της Ευρώπης και ένας από τους αρχαιότερους παγκοσμίως. Το όνομα του Μίνωα εμπλέκεται σε πολλούς μύθους της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας, όπως στον μύθο του Δαίδαλου και Ίκαρου, του Μινώταυρου και του Θησέα.

Ο Μίνωας μετά την απόδραση του Δαίδαλου από την Κνωσό, τον αναζήτησε. Ήθελε να εξασφαλίσει ότι δεν θα κατασκεύαζε ξανά τα μοναδικά έργα, που είχε κατασκευάσει στην Κρήτη. Τον εντόπισε στη Σικελία, στην αυλή του βασιλιά Κώκαλου, και ζήτησε να του παραδώσει το Δαίδαλο. Ο Κώκαλος προσποιήθηκε ότι θα ικανοποιήσει το αίτημά του μετά από συμπόσιο, πριν όμως ο Μίνωας έπρεπε να λουστεί. Οι κόρες του Κώκαλου στο μπάνιο τον περιέχυσαν με καυτό νερό , και ο Μίνωας να βρήκε φρικτό θάνατο. Σύμφωνα με τον Διοδώρο Σικελιώτη (IV, 79,4) ο τύραννος Θήρωνας απέδωσε τα οστά του Μίνωα στους Κρητικούς.